هپاتیت B یک عفونت کبدی جدی است که ...

• هپاتیت B

هپاتیت B

هپاتیت B یک عفونت کبدی جدی است که توسط ویروس هپاتیت B (HBV) ایجاد می‌شود. در اکثر موارد افراد به هپاتیت کوتاه مدت (حاد) مبتلا می‌شوند و طول دوره بیماری کمتر از شش ماه به طول می‌انجامد؛ اما در برخی افراد عفونت مزمن می‌شود؛ بدین معنی که بیش از شش ماه به طول می‌انجامد. ابتلا به هپاتیت B مزمن خطر ابتلا به نارسایی کبد، سرطان کبد، یا سیروز را افزایش می‌دهد.

اکثر بزرگسالان مبتلا به هپاتیت B به طور کامل بهبود می‌یابند، حتی اگر علائم آن‌ها شدید باشد. در صورت ابتلا به ویروس هپاتیت B، رعایت برخی اقدامات احتیاطی می‌تواند به جلوگیری از انتشار ویروس به دیگران کمک کند.

علائم:

علائم هپاتیت B از خفیف تا شدید متغیر است. علائم معمولاً حدود 1 تا 4 ماه بعد از آلوده شدن با ویروس ظهور پیدا می‌کند، هرچند ممکن است بتوان تا دو هفته پس از آلوده شدن آن‌ها را مشاهده کرد. برخی از افراد، معمولاً کودکان خردسال، ممکن است علائمی نداشته باشند.

علائم و نشانه‌های هپاتیت B ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• ادرار تیره
• تب
• درد مفصل
• از دست دادن اشتها
• تهوع و استفراغ
• ضعف و خستگی
• زرد شدن پوست و سفیدی چشم که یرقان نیز نامیده می‌شود.

علل:

عفونت هپاتیت B توسط ویروس هپاتیت B (HBV) ایجاد می‌شود. این ویروس از طریق خون، مایع منی‌ یا سایر مایعات بدن از فردی به فردی دیگر منتقل می‌شود. این ویروس از طریق عطسه یا سرفه کردن انتقال نمی‌یابد.

روش‌های دیگر انتقال HBV عبارتند از:

• تماس جنسی: در صورت داشتن رابطه جنسی بدون محافظت با شخصی که دارای عفونت HBV است، امکان ابتلا از طریق ورود خون، مایع منی، بزاق یا ترشحات واژن فرد آلوده به بدن وجود دارد.
• اشتراک‌گذاری سوزن و سرنگ: HBV به راحتی از طریق سوزن و سرنگ آلوده به خون دارای عفونت HBV انتقال می‌یابد. اشتراک‌گذاری وسایل تزریق داخل وریدی خطر ابتلا به هپاتیت B را افزایش می‌دهد.
• تزریق تصادفی سوزن آلوده: هپاتیت B یکی از نگرانی‌های کارمندان بخش بهداشت و درمان و افرادی است که در تماس با خون انسان هستند.
• مادر به کودک: زنان باردار آلوده به HBV می‌توانند در طی زایمان ویروس را به نوزاد منتقل کنند. با این حال، می‌توان نوزادان تازه متولدشده را واکسینه کرد تا از ابتلا به عفونت جلوگیری شود.

هپاتیت B مزمن در مقابل حاد:

عفونت هپاتیت B ممکن است کوتاه مدت باشد که به عنوان حاد شناخته می‌شود یا ممکن است طولانی مدت باشد که در این صورت بیماری مزمن است.

• عفونت هپاتیت B حاد: کمتر از شش ماه به طول می‌انجامد. سیستم ایمنی احتمالاً می‌تواند هپاتیت B حاد را از بدن پاک کند و بیمار پس از چند ماه سلامت کامل خود را به دست خواهد آورد. اکثر افراد بزرگسالی که به هپاتیت B مبتلا می‌شوند، هپاتیت B حاد دارند، اما می‌تواند تبدیل به عفونت مزمن شود.
• عفونت هپاتیت B مزمن: شش ماه یا بیشتر به طول می‌انجامد. به دلیل اینکه سیستم ایمنی بدن نمی‌تواند با عفونت مقابله کند، عفونت باقی می‌ماند. عفونت مزمن هپاتیت B ممکن است تا آخر عمر ادامه داشته باشد و احتمالاً منجر به بیماری‌های جدی مانند سیروز و سرطان کبد شود. برخی از افراد مبتلا به هپاتیت B مزمن ممکن است هیچ علامتی نداشته باشند. برخی ممکن است خستگی مداوم و علائم خفیف هپاتیت حاد را بروز دهند.

هر چه سن ابتلا به هپاتیت B کمتر باشد، به ویژه در نوزادان یا کودکان کمتر از 5 سال، خطر مزمن شدن عفونت بیشتر است. عفونت مزمن ممکن است برای چندین دهه ناشناخته بماند تا زمانی که فرد به دلیل بیماری کبدی به شدت مریض شود.

فاکتورهای خطر:

هپاتیت B از طریق تماس با خون، مایع منی، یا سایر مایعات بدن فرد آلوده منتقل می‌شود. موارد زیر خطر ابتلا به هپاتیت B را افزایش می‌دهد:

• رابطه جنسی بدون محافظت با چندین شریک جنسی یا با شخصی که آلوده به HBV است.
• اشتراک‌گذاری سرنگ و سوزن آلوده برای تزریقات داخل وریدی
• رابطه جنسی مرد با همجنس خود
• تولد نوزاد از مادر آلوده به ویروس
• تماس با خون انسان به دلایل کاری و شغلی
• مسافرت به نواحی دارای نرخ شیوع بالای HBV، مانند آسیا، جزایر اقیانوس آرام، افریقا و اروپای شرقی

عوارض:

ابتلا به عفونت HBV مزمن می‌تواند باعث ایجاد عوارض جدی شود، مانند:

• اسکار کبد (سیروز): التهاب مرتبط با عفونت هپاتیت B می‌تواند منجر به اسکارهای وسیع کبدی (سیروز) شود که ممکن است عملکرد کبد را مختل کند.
• سرطان کبد: در افراد مبتلا به عفونت مزمن هپاتیت B خطر ابتلا به سرطان کبد افزایش می‌‌یابد.
• نارسایی کبدی: نارسایی کبدی حاد شرایطی است که در آن عملکردهای حیاتی کبد از کار می‌افتد، در این صورت برای زنده ماندن بیمار پیوند کبد ضروری است.
• فعال شدن مجدد ویروس هپاتیت B: افراد مبتلا به هپاتیت B مزمن که سیستم ایمنی آنها سرکوب می‌شود مستعد فعال شدن مجدد ویروس هپاتیت B هستند. این امر می‌تواند باعث آسیب شدید و جدی به کبد شود یا حتی منجر به نارسایی کبد گردد. این وضعیت بیشتر در افرادی رخ می‌دهد که از داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی مانند کورتیکواستروئیدها با دوز بالا یا شیمی‌درمانی استفاده می‌کنند. قبل از مصرف چنین داروهایی باید تست هپاتیت B انجام شود. در صورتی که جواب تست مثبت شود، قبل از شروع درمان باید به پزشک متخصص (هپاتولوژیست) مراجعه شود.
• سایر شرایط: افراد مبتلا به هپاتیت B مزمن ممکن است مبتلا به بیماری کلیه یا التهاب عروق خونی شوند.

پیشگیری:

واکسن هپاتیت B معمولاً بر اساس نوع واکسن به صورت دو دوزی تزریق می‌شود و دوز تقویت‌کننده با فواصل یک ماه یا سه یا چهار ماه پس از تزریق دوز اول در طول شش ماه تزریق می‌شود. با تزریق واکسن امکان ابتلا به هپاتیت وجود ندارد. کمیته مشورتی ایالات متحده در مورد شیوه‌های ایمن‌سازی به همه بزرگسالان 19 تا 59 ساله که منع مصرف واکسن ندارند توصیه می‌کند واکسن هپاتیت B تزریق کنند.

واکسن هپاتیت B همچنین برای افراد زیر توصیه می‌شود:

• نوزادان تازه متولدشده
• کودکان و نوجوانان که در بدو تولد واکسینه نشده‌اند.
• کسانی که در مرکز افراد دارای معلولیت رشدی کار یا زندگی می‌‌کنند.
• افرادی که با فرد مبتلا به هپاتیت B زندگی می‌کنند.
• کارکنان مراقبت‌های بهداشتی، کارکنان اورژانس و سایر افرادی که با خون تماس دارند.
• کسی که دارای یک عفونت مقاربتی از جمله HIV است.
• مردانی که با همجنس خود رابطه جنسی دارند.
• افرادی که چندین شریک جنسی دارند.
• شرکای جنسی فردی که هپاتیت B دارد.
• افرادی که داروهای غیرقانونی و مخدر تزریق می‌کنند یا از سرنگ و سوزن مشترک استفاده می‌کنند.
• افراد مبتلا به بیماری مزمن کبدی
• افراد مبتلا به بیماری کلیوی در مرحله نهایی
• مسافرانی که قصد دارند به مناطقی از جهان با نرخ بالای عفونت هپاتیت B سفر کنند.